Επιστολές γνωστών ποιητών και πεζογράφων, ίσως και κριτικών, στον Τόλη Νικηφόρου και επιστολές του ίδιου κατά τον μισό σχεδόν αιώνα της λογοτεχνικής πορείας του ως τώρα. Ακόμη, αναγγελίες εκδηλώσεων, περιγραφές, ανέκδοτα, στιγμιότυπα, ό,τι μπορεί να ενδιαφέρει τον αναγνώστη της λογοτεχνίας κατά τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα.


Τρίτη 19 Μαρτίου 2013

Καύσιμη ύλη πιο ισχυρή από τον πυρετό μου δεν υπάρχει




Κατεβήκαμε λοιπόν στην Αθήνα με τη Σοφία, επισκεφτήκαμε και γνωρίσαμε από κοντά τη Ρίτα Μπούμη και τον Νίκο Παπά. Ένα εγκάρδιο, φιλικό, τρυφερό, εμπνευσμένο, προοδευτικό και αγωνιστικό ποιητικό ζευγάρι. Δυο μεγάλα παιδιά όπως είναι όλοι οι γνήσιοι ποιητές. Τους γνωρίσαμε και διατηρήσαμε την επαφή τα επόμενα χρόνια. Με μία ακόμη συνάντηση στον σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, με ανταλλαγή βιβλίων, με γράμματα, κάρτες και τηλεφωνήματα. Έως ότου πέθανε η Ρίτα το 1984 αλλά και αργότερα με τον Νίκο Παπά.
Νομίζω ότι το παρακάτω ποίημα - προμετωπίδα στη συλλογή της Η σκληρή αμαζόνα, 1964, εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την αγαπημένη μου Ρίτα Μπούμη Παπά.

Στον άκαρπο δρυμό των άστρων
που διασχίζει ο χρόνος οδοιπόρος
είμαι κι εγώ ένα τρίμμα φωτερό.
Κάθε αυγή, όταν κοιμάστε,
περνά έν' άτι αόρατο με μάτια υγρά
το ιππεύω και καλπάζω
όχι για ν' ανταμώσω κάποια νέα πόλη,
(οι πολιτείες όλες έξω απ' την πόρτα μου περνούν)
αλλά για κει που τρέφονται οι άνεμοι
και μεγαλώνουν.
Μην τρέχεις με τροχούς πάνω στην άσφαλτο
με κινητήρες στον αιθέρα
με στόχο να με προσπεράσεις.
Καύσιμη ύλη πιο ισχυρή
από τον πυρετό μου
δεν υπάρχει.

Τον Σεπτέμβιο του 1984 έτυχε να πεθάνουν και δύο ακόμη σπουδαίοι δημιουργοί. Έτσι λοιπόν στη συλλογή μου Ο πλοηγός του απείρου, 1986, τους αφιέρωσα το ακόλουθο ποίημα:

συντέλεια 1984

σεπτέμβρη μήνα αντήχησε
η μεγάλη καμπανιά στο μέταλλο του χρόνου
κόκκινη τέφρα εκσφενδονίστηκε στον ουρανό
που ορφάνεψε από τ' αστέρια του
και χαμηλώνει αγγίζοντας το χώμα

έρημος στέκομαι στη σκοτεινιά και συλλαβίζω
Ρίτα Μπούμη Παπά η φλόγα
Μάνος Κατράκης η φωνή
Γιλμάζ Γκιουνέυ το βλέμμα

πόσο ωραίο και μακρινό είναι το φως

8 σχόλια:

  1. Καύσιμη ύλη πιο ισχυρή
    από τον πυρετό μου
    δεν υπάρχει.

    Τι στίχοι!
    Εξαιρετικό το ποίημα της Μπούμη-Παπά, που, ομολογώ, δεν το ήξερα, αλλά και το δικό σας, μπροστά στην απώλεια των αγαπημένων καλλιτεχνών, στον τομέα του καθείς.

    Και η ζωή μας συνεχίζεται, γεμάτη απώλειες.
    Καλημέρα, Ποιητή μου!

    Κική

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πέρα από όλα τ' άλλα, η ανταπόκριση της Ρίτας Μπούμη-Παπά, δυο φορές θα έλεγα σε ένα πρώτο βιβλίο μου (ποιητικό αρχικά και διηγημάτων μετά τη ζωή μας στην Αγγλία), ήταν μεγάλη ενθάρρυνση για μένα και έδειξε την ευθύτητα, την εντιμότητα και το πάθος της σπουδαίας αυτής ποιήτριας. «Όρθια η πράξη σαν αλεξικέραυνο», που λέει και ο Αναγνωστάκης. Η ποιητική πράξη και η ανθρώπινη πράξη. Και η μνήμη, Κική μου, η πολύτιμη μνήμη της. Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Κινούμενη μνήμη ο καθένας από μας.

    "Θυμούμαι, άρα υπάρχω" (Αναγνωστάκης, στο Υ.Γ.)

    Κική

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δεν μπορείς να φανταστείς, Κική μου, πόσο χαίρομαι όταν κάποιος αναγνώστης είναι τόσο ενημερωμένος περί τα λογοτεχνικά όσο εσύ. Σύντομα θα μιλήσουμε και για τον Μανόλη Αναγνωστάκη, τον ποιητή, τον γιατρό, τον αγωνιστή, τον χαριτωμάνο άνθρωπο και τον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. έχω να διαβάσω χρόνια την ποιήτρια..με κινητοποίησες να την ξαναβρώ και ευχαριστω :)... οσο για τον Αναγνωστάκη..περιμένω με αγωνία, είναι από τους αγαπημένους μου. Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Νομίζω ότι το πιο γνωστό της ποίημα είναι το «χίλια σκοτωμένα κορίτσια», Γιάννα μου. Καλό είναι να θυμόμαστε τους ποιητές που χάθηκαν. Εξ άλλου, κάτι σαν "dead poets society" δεν είμαστε εδώ; Να διαφυλάξουμε σε ένα μικρό βαθμό την πολύτιμη μνήμη τους. Λίγη υπομονή για τον Αναγνωστάκη. Σύντομα θα καταθέσω όσα θυμάμαι από τη γνωριμία μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. συγκινήθηκα πολύ τώρα, γιατί η πρώτη εργασία που έκανα όταν σπούδαζα είχε ως θέμα το έργο της Ρίτας Μπούμη-Παπά...
    και με την ευκαιρία να εκφράσω τον θαυμασμό μου για τούτη την σελίδα - προσωπικά με ενδιαφέρει πολύ η προσωπική επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους των γραμμάτων... εύγε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Σε ευχαριστώ από καρδιάς, Σοφία μου. Κι εγώ συγκινημένος κάνω αυτές τις αναρτήσεις γιατί μου θυμίζουν τόσα και τόσα. Στιγμές μοναδικές, μνήμες πολύτιμες από σπουδαίους ανθρώπους που δεν υπάρχουν πια. Αν κάποτε μας δοθεί η ευκαιρία, θα σου δείξω βιβλία της Ρίτας με ολόθερμες γενναιόδωρες αφιερώσεις σε έναν νεοσσό τότε της λογοτεχνίας σαν κι εμένα. Εξίσου γενναιόδωρος μαζί μου ήταν και ο Νίκος Παπάς στη δική του Αληθινή Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, 1973. Χάρηκα πολύ και για την σύμπτωση. Να είσαι πάντα καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή